Kroniek

1594	Jacob Jansz Waerde verkoopt zijn huis op de Dam, uitgezonderd hetgeen zijn "brandwijn brandinghe" aangaat. Hij is de oudste bekende brander in Schiedam.
1603	Willem Willemsz. van der Vecht en Jan Thijssen van Tendelo pachten van het stadsbestuur de accijns op de brandewijn.
13-11-1621	Er wordt een branderij 'staende op de haven bij de Vlaerdinger Poort' verkocht.
1685	Cornelis de Hoy mag twee ketels plaatsen in zijn branderij. Hiermee wordt de eerste min of meer industriële branderij in Schiedam een feit.
18-10-1688	Frankrijk legt beslag op Hollandse schepen in de Franse havens. Als reactie daarop besluiten de Staten Generaal de invoer van alle waren uit Frankrijk te verbieden, onder welk verbod de Franse wijnen, brandewijnen en gedistilleerde wateren vallen. Daarop breekt een negenjarige oorlog met Frankrijk uit die voor Schiedam gunstig is omdat men kans ziet de Franse produkten van de markten in Holland, de Oostzeelanden en Oost- en West-Indië te verdringen.
1694	De brandewijnbranders schenken een gebrandschilderd raam voor het zuiderschip van de Grote of St. Janskerk.
1698	De graanoogst mislukt met als gevolg hogere graanprijzen en een verbod van graanuitvoer naar omringende landen door de Staten-Generaal die ook het stoken van brandewijn uit graan verbieden. De branders moeten zelfs de helmen van hun ruwketels bij de burgemeesters van hun woonplaats in bewaring afgeven.
15-10-1698	Schiedam verzet zich in de vergadering van de Staten van Holland als enige tegen het op handen zijnde verbod tegen het stoken van brandewijn uit graan. De stokerijen nemen dan al een belangrijke plaats in de stedelijke economie in. Overigens stemt Schiedam, wegens het algemeen belang, wel in het verbod toe.
1720	Er worden te Schiedam 94 branders geteld. Hetgeen betekent dat er weer 9 branders bij zijn gekomen in de voorafgaande 5 jaren. Nog steeds groei, maar wel een veel langzamere dan die in de jaren 1710-1715.
1722	De moutwijnindustrie te Schiedam maakt een periode van krachtige bloei door. Het werk dat door de branderijen wordt geboden, trekt velen van buiten Schiedam aan. Vooral Duitsland levert grote aantallen arbeiders voor deze bedrijfstak, die de visserij terugdringt naar een minder belangrijke positie in het economisch leven van de stad. Er komen op het laatst echter, in de hoop hier hun levensonderhoud te kunnen verdienen, zoveel minvermogende mensen naar Schiedam dat de bestaande Armenkamers zwaar worden belast.
1725	Er worden in Schiedam nu 124 branders aangetroffen. Dit betekent voor de periode 1720-1725 een even snelle stijging van hun aantal als die in de periode 1710-1715 (30 branders meer in 5 jaren tijds).
11-11-1748	De bewoners van het Hoofd melden de vroedschap dat de kaden veel schade oplopen door de vele Engelse schepen en de "dommigheyt van het scheepsvolk". Het betreft de schepen die uit Engeland kolen aanvoeren voor de branderijen.
1756	De branderijen en jeneverstokerijen worden door de burgemeesters van Schiedam de belangrijkste bron van welzijn en bestaan van de stad genoemd.
1772	Volgens opgave van Maarten van der Schalk c.s. is een totaal van 228 brandersketels in de branderijen aanwezig. Bij een verondersteld aantal van twee ketels per branderij zou dat 114 branderijen in Schiedam betekenen...
20-3-1777	De Weth, d.w.z. de vroedschap, besluit dat de bouw van nieuwe branderijen, of de vergroting van reeds bestaande, rondom de Plantage is verboden om het ongerepte karakter van de Plantage zoveel mogelijk te behouden.
1782	In het brandverzekeringscontract van de branderijen worden ook de molens en pakhuizen opgenomen.
19e eeuw	Steenkolen zijn voor Schiedam het belangrijkste iinvoerartikel vanwege de vele branderijen. Vele Schiedamse zeelui zijn betrokken bij het vervoer daarvan uit Engeland.
ca. 1876	De conjunctuurgevoeligheid van de branderijen blijkt bij de crisis in het brandersbedrijf in het laatste kwart van de 19e eeuw.
1876	In de branderijen zijn 3192 personen werkzaam: 2636 mannen 107 vrouwen, 397 jongens en 52 meisjes.
1878	Het is een slecht jaar voor het brandersbedrijf, concludeert de Kamer van Koophandel.
1880	Meer dan de helft van de Schiedamse arbeidende bevolking is tot plm, 1890 afhankelijk van het wel en wee van de branderijen.
1880	De enige Stoombranderij is die van T.C. Melchers. Voor uitsluitend diens bedrijf maalt er een stoommolen.
1880	De toon van de Kamer van Koophandel is somber voor wat betreft de bedrijfsresultaten van het brandersbedrijf.
1883	Er worden verkoopcombinaties gesticht in de de brandersbranche hetgeen wijst op productiebeperking.
1884	De Kamer van Koophandel meldt enige opleving in het brandersbedrijf als gevolg van het verdwijnen van een 25-tal brandersbedrijven (overigens tengevolge van faillissementen!).
1885	Als gevolg van de slechte bedrijfsresultaten wordt een begin gemaakt met het verwijderen van de installaties in diverse branderijen.
21-3-1928	NV Gistfabriek v/h A. Blom & Zoon vraagt vergunning voor uitbreiding van de branderijen in de panden Westerkade 26-28.
6-2-1929	De Schiedamsche Courant en Nieuwe Schiedamsche Courant publiceren uitgebreid de causerie van de heer F.A.C. Lechner gehouden voor de Nederlandse Middenstandsbond in het Gereformeerd Jeugdhuis over de geschiedenis van Schiedam en het belang van de brandersindustrie.
1856	Schiedam telt 200 branderijen
1881	Schiedam telt bijna 400 branderijen.
2016	Schiedam telt 4 branderijen
1883	Schiedam telt 392 branderijen of eenheden die moutwijn maken en 40 distilleerderijen stoken jenever en likeuren uit de door de branderije4n gemaakte moutwijn.
1930	Schiedam telt nog slechts 7 branderijen.
1920	Schiedam telt nog 14 branderijen.
1910	Schiedam telt nog 102 branderijen.
1900	Schiedam telt nog 143 branderijen

Afbeeldingen

Bibliografie

Websites elders

Pagina's op deze website

Bouwkundig bezit