 Historische Vereniging Schiedam | |
| > Startpagina > De Geschiedenis van Schiedam > Index > Personen > Personen L | |
1. Beschrijving |
2. Kroniek (43) |
3. Afbeeldingen (0) |
4. Bibliografie (162) |
Trefwoord | St. Liduina |
| Rubricering | > Personen > Personen L |
 Liduina van Schiedam, vaker Sint-Liduina, Lidwina of Liedewij genoemd, (Schiedam, 18 maart 1380 - aldaar, 14 april 1433) is een katholieke heilige, patrones van de chronisch zieken en de bekendste Nederlandse heilige. Haar feestdag is op 14 juni en 14 april. Op 14 maart 1890 werd Lidwina door Paus Leo XIII heilig verklaard. Na een val op het ijs op 14-jarige leeftijd raakte zij verlamd en bleef zij voor de rest van haar leven, 38 jaar lang, aan bed gekluisterd. Zij maakte grote indruk op de vele bezoekers die zij kreeg en vooral op chronisch zieken voor wie zij een grote troost was. Haar relieken bevinden zich thans in de Liduinakerk in Schiedam. Sinds haar overlijden is haar graf een oord van pelgrimage. Op 18 juni 1990 werd de Liduinakerk tot basiliek verheven door Paus Johannes Paulus II. Thomas a Kempis beschreef haar leven in zijn Vita Lidewigis. Ook de vijftiende-eeuwse prediker Johannes Brugman, ('Praten als Brugman') schreef over haar een hagiografie. Haar naam leeft voort in vele Schiedamse instellingen en gebouwen, zoals de Basiliek van de H. Liduina en Onze Lieve Vrouw van de Rozenkrans. Stichting Intorno Ensemble maakt sinds 2002 om de twee jaar een muziektheater in een van de Schiedamse kerken over het leven van de Schiedamse 'stadsheilige'. In het Limburgse dorp Kelpen-Oler is de kerk eveneens naar haar genoemd. Ook de beschutte werkplaats in de Belgische gemeente Mol is genoemd naar Lidwina. De gemeente Bonheiden heeft een Sint-Ludwinakerk. Volgens de Weertse neuroloog R. Medaer was Liduina van Schiedam één van de eerste personen waarbij de ziekte multiple sclerose geconstateerd kan worden. De Delftse psychiater dr. P.J. Stolk stelt over 'het geval Lidwina' dat de 'de maagd van Schiedam' geen andere weg meer had dan heiligheid of euthanasie. Stolk beschijft haar als een duidelijk geval van hysterie. Ze weigert alle voedsel maar droomt van hemelse banketten, ze wilde niet trouwen maar voelt zich gekroond tot hemelse bruid van Christus, zij is eindeloos barmhartig maar ziet mensen uit haar omgeving branden in de hel. Bron: Wikipedia. | |
| |
Kroniek
| 18-3-1380 | De vijfde dochter van Pieternel en Peter Jansz. wordt in Schiedam geboren. Ze krijgt de naam Liedwij of Lidwina en wordt later bekend als "die maghet van Schiedam" en sinds haar overlijden als heilige werd vereerd hetgeen bij pauselijk decreet (Urbanus VIII) in 1634 definitief werd bevestigd. |  |
| 1395 | Liduina, dochter van Pieternel en Peter Janszoon, valt bij het schaatsenrijden op het ijs en breekt enkele ribben. De val veroorzaakt na enige tijd een gezwel dat het begin werd van tientallen jaren lijden. | |
| ca. 10-10-1425 | Hertog Philips van Bourgondië bezoekt de stad. Een aantal personen uit zijn gevolg bezoekt Liduina, vergezeld door pastoor Jan Enghel. Het gezelschap misdraagt zich waartegen de pastoor zich tevergeefs verzet. | |
| 14-4-1433 | Liduina overlijdt na een ziekte van 38 jaar, 53 jaar oud. | |
| 17-4-1433 | Liduina wordt "aen die suyt syde van den kerckhof", net buiten de St. Janskerk, begraven. | |
| 1434 | Over het graf van Liduina, naast de zuidmuur van de Grote of St. Janskerk, wordt een stenen kapel met altaar gebouwd. | |
| 1456 | Pater Brugman modelleert het leven van Lidwina naar de mystieke voorwaarden waaraan een heiligenleven heeft te voldoen. | |
| 12-3-1461 | Het klooster Leliëndaal wordt gesticht in het sterfhuis van Lyduiwy Pietersdochter aan de Bogaardstraat (bij de huidige Lange Achterweg). | |
| 1498 | De kerkmeesters besluiten het door Johannes Brugman geschreven levensverhaal over Liduina (de 'Vita Lidwine de Schiedam') in druk uit te brengen omdat men het aan haar toeschrijft dat Schiedam van plundering gevrijwaard is gebleven door de troepen van Jonker Frans van Brederode, de voorman van de Hoeken. De drukker is Otgier Pieterszoon Nachtegael. | |
| 1615 | Tijdens het Twaalfjarig Bestand, weten enkele priesters op heimelijke wijze het graf van Liduina te openen en haar (vermeende) stoffelijke resten mee te nemen die later in de Zuidelijke Nederlanden als relieken over verschillende kerken worden verdeeld, o.a. in Brussel. | |
| ca. 1723 | Pastoor Amandus Verschueren (Schiedam) en pastoor Timmers (Rotterdam) brengen de relikwieën van Liduïna uit Bergen in Henegouwen (waarheen ze in 1615 waren gebracht) terug naar Schiedam. | |
| 1744 | Pastoor N. de Wolfs verzoek om Liduina met een eigen officie (gebed) in het brevier te eren, wordt door Mgr. P.J. Meindaerts, aartsbisschop van Utrecht, ingewilligd. | |
| 1861 | De grafzerk met de beeltenis van een vrouw (St. Liduina?) wordt door de kerkmeesters van de Hervormde Gemeente overgedragen aan het St. Liduinagesticht. | |
| 13-6-1871 | Pastoor Paulus Jacobus van Leeuwen brengt enkele beenderen die beschouwd werden als relieken van St. Liduina, over van het Carmelitessenklooster te Brussel naar de Havenkerk aan de Nieuwe Haven in Schiedam. (De stoffelijke resten waren in 1615 in Brussel terechtgekomen na diefstal daarvan uit de Grote Kerk, Het bleek later overigens geen gebeente van Liduina.) | |
| april 1890 | Tijdens de feesten ter gelegenheid van de bekrachtiging door de Paus van de Verering van St. Liduina, zamelt rector Langewen in de parochiekerken geld in voor een altaar van St. Liduina. | |
| sep.1892 | De hele maand september wordt tijdens het Liduinalof de RK gelovigen meegedeeld dat dit lof voortaan zal worden gehouden tot de intentie om door de voorspraak van Liduina te verkrijgen dat Schiedam van de dreigende ziekte der cholera bevrijd blijft. | |
| 1925 | Het boek 'Sainte Lydwine de Schiedam' verschijnt. Het is geschreven door pater Hubert Meuffels C.M. | |
| 14-4-1929 | In alle RK kerken wordt ter gelegenheid van het St. Liduinafeest op plechtige wijze de Liduina-novene besloten. In de O.L.V. Visitatiekerk wordt de feestpredikatie gehouden door Pater Henri de Greeve S.J. | |
| 14-4-1930 | Vandaag is het veertig jaar geleden dat in de St. Jan de Doperkerk aan de Lange Haven en in de O.L.V. Visitatiekerk voor de eerste maal een openbare kerkelijke verering heeft plaatsgevonden van de H. Liduina, patrones van Schiedam. De officiële herdenking is ivm. de paasvieringen verschoven naar 29 april a.s. | |
| 1-8-1931 | Ter voorbereiding van het 5e eeuwfeest van de H. Liduina in 1933, zal het St. Liduina-comité een maandorgaan doen verschijnen onder de naam Sancta Liduina. De redactie bestaat uit kapelaan A.J. Raaffels (voorzitter), de heren P. Groenendaal en C. Kramers Thzn. van het St. Liduina-comité, de heer Th.J. Oostendorp redacteur van de Maasbode en de heer L.J. Stolwijk hoofdredacteur van De Nieuwe Schiedamsche Courant. | |
| 3-6-1940 | Geïnspireerd door de gebeurtenissen van de laatste tijd heeft onze stadgenoot J. Schmiermann een schilderij gemaakt. Het stelt voor St. Liduina die tijdens een bombardement beschermend haar handen uitstrekt over Schiedam. Het ligt in de bedoeling reproducties te vervaardigen en in de handel te brengen. | |
| 27-4-1946 | In het Stedelijk Museum wordt de St. Liduinatentoonstelling geopend. Custos C.H. Schwagermann heet iedereen welkom. Dr.B. Knipping (O.Fr.) bespreekt de uitbeelding van St. Liduina in de kunst. | |
| 1948 | De restauratie van de Grote of St. Janskerk is in opspraak omdat de Nieuwe Schiedamse Courant een bepaalde groep stadsgenoten beschuldigt van anti-papisme, naar aanleiding van de de restauratie en ontdekking van het graf van St. Liduina in de kerk. | |
| feb 1948 | In de krant wordt uitgebreid verslag gedaan over de onderzoeking naar de beenderen die aan St. Liduina worden toegeschreven. Over de echtheid bestaat nog geen zekerheid. De beenderen zijn op 30 september 1947 gevonden in de zuidbeuk van de Grote of St. Janskerk maar de vondst is stilgehouden. Een dezer dagen kwam het Algemeen Nederlands Persbureau (ANP) met de mededeling van de vondst waarbij kritiek werd gegeven op de wijze waarop de grafkelder is blootgelegd. | |
| 11-4-1948 | Er wordt een stille omgang gemaakt naar aanleiding van het feit dat de maagd Liduina 515 jaar geleden op 14 april overleed. | |
| 14-4-1948 | Het is vandaag precies 515 jaar geleden dat de Schiedamse maagd Lydwyt op 53-jarige leeftijd stierf en werd begraven net buiten de noordmuur van de St.Janskerk, nu de Grote of St. Janskerk | |
| 15-4-1948 | Iin de Frankelandsekerk wordt vandaag herdacht dat 515 jaar geleden de Schiedamse maagd Lydwyt op 53-jarige leeftijd stierf. | |
| 1947-1949 | Restauratie van de Grote of St. Janskerk. Het graf van Liduina wordt teruggevonden. | |
| 10-4-1950 | Aankomst van het zilveren beeld met reliekschrijn van Liduina, een kunstwerk naar ontwerp van Charles Vos te Maastricht. Het beeld werd gemaakt door zilversmid P.M. Kersten eveneens in Maastricht. In de reliekschrijn is het gebeente van de H. Liduina van Schiedam ondergebracht. Het beeld draagt, behalve de beide wapens van Schiedam, de inscriptie: "Het St. Liduina Comité heeft deze reliekschrijn doen vervaardigen ter gedeeltelijke inlossing van een plechtige belofte in December 1944". In de hongerwinter 1944-1945 beloofde deken R. Reijnen dat "een kapel zal worden toegewijd aan Liduina, wanneer door haar voorbede onze stad voor verdere oorlogsrampen gespaard blijft". Met de vervaardiging van dit zilveren beeld werd de belofte ingelost. Het beeld is te bewonderen in de Basiliek aan de Singel. | |
| 5-12-1952 | Pastoor J. Raaffels van de H. Hartkerk in de Gorzen vertrekt naar Gouda. Door de bisschop van Haarlem is hij daar benoemd als deken. W.E. Blok is aangewezen als zijn opvolger. Pastoor Raaffels was van 1929 tot 1944 kapelaan van de Frankelandsekerk aan de Nieuwe Haven en vanaf 1947 pastoor van H. Hartkerk. Hij was organisator van het vijfde eeuwfeest van Liduina. | |
| apr 1955 | Het tweede deel in de reeks Schiedamse Miniaturen verschijnt: Het graf van St. Liduina, die Maghet van Scyedam, door A. van der Poest Clement (oud-archivaris van Schiedam). | |
| 17-3-1998 | Opening van de tentoonstelling Twee vrouwen van Schiedam, Aleida van Henegouwen en Liduina 1250-1598, die tot 3 januari 1999 loopt. Georganiseerd door het Stedelijk Museum Schiedam en de Historische Vereniging Schiedam. Laatstgenoemde maakte ook de catalogus die ook aan alle leden werd gezonden als bijlage bij het verenigingsblad Scyedam nr. 2 van genoemd jaar. | |
| 15-1-2014 | In de Heilig Hartkerk worden speciaal voor deze kerk ontworpen glas-in-loodpanelen geplaatst in de Liduinakapel, als aanvulling op de reeds aanwezige panelen van Liduina. | |
| 2015 | De gemeente Schiedam roept 2015 uit tot Liduina-jaar. De heilige Liduina uit Schiedam leefde van 1380 tot 1433 en haar lijden werd door velen beschreven, onder anderen door Johannes Brugman in zijn originele en beroemde boek uit 1498 dat zich in het Gemeentearchief Schiedam bevindt. | |
| 14-6-2015 | Het is vandaag de naamdag van van St. Liduina en daarom wordt iedereen in Nederland waarvan de voornaam afgeleid is van Liduina, zoals Lidwina, Lidewij, Lydi, lidia, enz. in Schiedam het zonnetje gezet. Het paspoort is de toegangskaart voor een gratis programma met o.a. modeshows, gratis toegang tot het Stedelijk Museum Schiedam, gratis met de fluisterboot, etc. | |
| 21-6-2015 | Voor het eerst sinds eeuwen wordt in Schiedam een processie gehouden ter ere van de heilige Liduina. Bij de processie worden de relikwieën gedragen die bij Liduina horen. Er is medewerking van de protestanse kerk in Schiedam. Zo wordt Liduina's graf in de Grote of St. Janskerk door de processie bezocht en is er een korte plechtigheid.
| |
| 3-10-2015 | In de Liduinabasiliek wordt de 5000e bezoeker van de Liduinatentoonstelling ontvangen. Het betreft de heer Willibrord Smit uit Delft, godsdiensleraar aan het Stanislauscollege aldaar. De heer Smit is vergezeld van zijn vrouw. Het paar ontvangt van Lidwien Meijer van de Liduina-commissie, een kruik met Liduinakruidenbitter en het fotoboek over de Liduinabasiliek. Als gevolg van enige verwarring wordt ook de 8-jarige Helen van Kraaij uit Zeeuws-Vlaanderen als 5000e aangemerkt. De in Schiedam geboren en in de Liduinabasiliek gedoopte Helena was met haar Schiedamse oma naar de kerk gekomen. Ook zij ontving een set Liduinakaarten, de Liduinamedaille en het fotoboek | |
| 21-11-2015 | Opening van de tentoonstelling 'Liduina, van schaatsster tot stadsheilige' in het Nationaal Jenever Museum aan de Lange Haven. De expositie in het kader van het Liduina-jaar in Schiedam, die is ontstaan in een samenwerkingsverband tussen het Gemeentearchief, het Stedelijk Museum en het Jenevermuseum. duurt tot 20 maart 2016 | |
| 13-12-2015 | Mrg.Hans van den Hende, bisschop van Rotterdam, opent in een bomvolle kerk de 'heilige deur' van de Sint Liduinabasiliek in aanwezigheid van oud-kardinaal Ad Simonis en oud-pastoor Paul Vismans. De Omroep RKK zendt de gehele dienst uit op Nederland 1. Koster Jan Rutten ontstak de adventskrans. | |
| 23-12-2015 | Geluids- en belichtingsspecialist Pieter van der Most van PvdM Tecniek plaatst in de absis van de Liduina-basiliek op 18 meter hoogte een theaterspot bevestigd die de celebranten in het zonnetje zet. De eerste die daar gebruik van zal maken is bisschop mgr. Hans Hende van Rotterdam als die op 24 december de Nachtmis leidt. | |
| 21-5-2017 | Het Liduinafeest wordt gevierd met onder meer een processie door de stad langs de plaatsen die aan Liduina herinneren. De relieken van de heilige worden meegedragen. De tocht start om twee uur 'smiddags vanuit de basiliek. | |
| 4-6-2017 | Oud-pastoor P.M. Vismans viert zijn 50-jarig priesterschap in de Liduina basiliek. Kunstschilder Rudi Altman houdt een toespraak en biedt de pastoor een schilderij aan waarop hij is afgebeeld. | |
| 2-11-2017 | De nieuwe serie lessen in de cursus Ken Uw Stad start vandaag. Dit jaarlijkse initiatief van de Historische Vereniging Schiedam is geschikt voor alle inwoners en andere belangstellenden. In twaalf bijeenkomsten, stadswandelingen en een bezoek aan het gemeentearchief wordt de geschiedenis van Schiedam belicht. Fascinerende weetjes en ontwikkelingen en personen zijn er genoeg in Schiedam, de stad van Liduina en Aleida. | |
Afbeeldingen
Bibliografie
Websites elders
| Den Katolske Kirke - Noorwegen - Hierop ook een vermelding van het artikel van Medear uit 1979. |
| Digitaal Vrouwenlexicon van Nederland - Lidwina van Schiedam |
| Musical "Liduina van Schiedam" - Opgevoerd in 2015 in de Havenkerk te Schiedam. |
Pagina's op deze website
Bouwkundig bezit
| > Startpagina > De Geschiedenis van Schiedam > Index > Personen > Personen L | |