Historische Vereniging Schiedam | |
| > Startpagina > Historische Vereniging Schiedam > Het tijdschrift Scyedam > Overzicht van de opgenomen artikelen uit het blad 'Scyedam' | |
Scyedam - Historie Actueel - Brand in het Proveniershuis
door R.W. Poels
In de nacht van woensdag 29 juli 1981, om circa 2 uur, brak brand ult in het rechterdeel van het voorhuis van het Proveniershuis, daar waar het VVV/SG-kantoor was gevestigd. Een ramp leek te gaan gebeuren. Maar hoewel de schade meer dan een miljoen gulden zal bedragen, en het rechterdeel van onder tot boven volledig is uitgebrand, had het veel erger kunnen uitpakken. Het barokke stucwerk rondom de vensters van de middenpartij en het grote zgn. kuifstuk konden, zij het met moeite, worden gered; de verankeringen waren al danig aangetast. Alle houtwerk in het rechterdeel, vloeren, balken, dakconstructie, ramen, kozijnen en de nog aanwezige bedsteewand in het VVV-kantoor, zijn verbrand. Twee schoorstenen moesten worden omvergehaald. Bij restauratie zal ook een deel van het metselwerk moeten worden vernieuwd. Ook het eerste pandje in de zuidelijke zijvleugel, eveneens bij de SG in gebruik, ging in de vlammen ten onder.
Niet alleen aan het bouwwerk is schade toegebracht. De VVV en de Schiedamse Gemeenschap zagen hun gehele administratie, voorraden en andere bezittingen verloren, waaronder het volledige culturele adressenbestand, alle cursusmateriaal, de Sint Nicolaas- en Zwarte Pietencostuums, het SG-archief vanaf 1969 (gelukkig was het oudere deel reeds in 1973 overgebracht naar het gemeentearchief, alle voorraden boekjes, prentbriefkaarten, stadsplattegronden, Schiedamtassen, -dassen, -stickers, -sleutelhangers, -folders, stadswandelingen, enz. enz. Ook de Historische Vereniging werd de dupe. Een kleine voorraad boeken en tijdschriften, bestemd voor de verkoop, ging in vlammen op.
Het Provenierhuis na de brand van 29 juli 1981. (Foto:A. &H. Groeneweg, 1981.)
De SG en VVV hebben tijdelijk onderdak gevonden in de vm. HBS, en zullen later definitief worden ondergebracht in de vm. politiepost aan de Buitenhavenweg/Koemarkt. Beide instellingen zouden echter tóch niet in het Proveniershuis gebleven zijn. Het voorhuis zou een woonbestemming krijgen. Mede daardoor kon snel een restauratie- en verbouwingsplan worden opgesteld, dat reeds op 19 augustus in de commissie ruimtelijke ordening werd besproken. Het voorhuis zal volgens deze plannen worden verbouwd tot vijf kleine woningen (+ een extra woning in een der zijvleugels). Reeds in oktober is de restauratie gestart.
Op de verbouwing van de zijvleugels, reeds besproken in Scyedam nr. 3, komen we nog even terug. In het vorige nummer gaven we uiting aan onze teleurstelling over het feit dat voor de nog aanwezlge historische interieurs geen mogelijkheid bestond tot handhaving. De historische vereniging is er intensief mee bezig geweest en heeft de zaak schriftelijk en mondeling besproken, zowel met de dienst woningbeheer, als met de verantwoordelijke wethouder. De vereniging heeft in een noodgedwongen laat stadium, te laat naar later bleek, reële voorstellen en suggesties gedaan om de oude interieurs zoveel mogelijk in de eigen historische omgeving te handhaven of in te passen. Een direct voorstel aangaande het ruimere pandje nr. 19 moest door de gemeente worden afgewezen, omdat in dit stadium op geen enkele wijze wijziging in de bestaande plannen en reeds in uitvoering zijnde, opgedragen en geplande werkzaamheden kon worden aangebracht. Dit afgezien van de financiële consequenties. We moesten dit erkennen, maar het deed uiteraard wel pijn. Anderzijds beseffen we terdege, dat met de aan de gang zijnde restauratie het gebouw als zodanig gered is en een bouwkundig goede toekomst tegemoet gaat. Ook dat het handhaven van de eeuwenoude functie, bewoning, een uitermate goede zaak is.
Een gedeelte van de in de diverse huisjes nog aanwezlge originele onderdelen is voorlopig opgeslagen in het achterhuis. De precieze bestemming is nog niet bekend. We hopen op zoveel mogelijk herplaatsing op de eerste verdiepingen. Een deel zal, zo blijkt definitief ult het laatste schrijven van B&W, gebruikt worden in de te handhaven woning nr. 32, bereikbaar via het achterhuis.
Tevens bestaat, naar verluidt, de mogelijkheid om onderdelen naar het Stedelijk Museum over te brengen. Maar of alle opgeslagen materiaal ook werkelijk gehandhaafd kan blijven is vooralsnog niet bekend. Wij spreken de wens uit op een goed overleg gedurende de werkzaamheden.
Tot slot citeren wij gedeeltelijk het laatste schrijven van B&W:
'( .. ) Omdat aan de huisvesting in het algemeen andere normen worden gesteld, kan niet worden ontkomen aan een zekere aanpassing. Overigens spelen ook daarbij de kosten een factor. (... ) Het voortbestaan van een beschermd monument kan alleen goed gewaarborgd worden, indien de nieuwe functie geen bijkomende problemen in de exploitatiesfeer kent. ( .. ) Omdat uw vereniging slechts een enkel belang behartigt, waarvan wij overigens vinden dat dit belang zeker niet het minst belangrijke is, zult u overigens niet altijd volmondig met het resultant van onze belangenafweging kunnen instemmen. Wij kunnen u echter mededelen dat uit een ingesteld onderzoek is gebleken dat één van de pandjes nabij het achterhuis in de oorspronkelijk staat gehandhaafd kan blijven. Wij hebben dan ook opdracht gegeven hiermede rekening te houden en het daarheen te leiden dat het bewuste pandje na de restauratie daarvan voor het publiek toegankelijk wordt gemaakt. ( .. ) '
| > Startpagina > Historische Vereniging Schiedam > Het tijdschrift Scyedam > Overzicht van de opgenomen artikelen uit het blad 'Scyedam' |