Historische Vereniging Schiedam | |
| > Startpagina > Historische Vereniging Schiedam > Het tijdschrift Scyedam > Overzicht van de opgenomen artikelen uit het blad 'Scyedam' | |
Boekbespreking '75 jaar autobussen in Rotterdam'
M. Wallast, '75 Jaar autobussen in Rotterdam, Rotterdam 1981 (f 29,-).
Lokale geschiedenis kent vele aspekten en is opgebouwd uit zeer geschakeerde en soms bijzonder gedetailleerde bijdragen. Goed voorbeeld daarvan is het boek '75 Jaar autobussen in Rotterdam', dat onlangs verscheen.
Hoewel de titel anders doet vermoeden, is dit boek ook voor de Schiedamse geschiedschrijving van belang. Onder vervoer in Rotterdam moet mede regionaal vervoer verstaan worden en in dat verband komt ook Schiedam uitvoerig aan de orde.
De auteur, Martin Wallast, behandelt de periode 1906-1981, een tijd die aanvankelijk beheerst wordt door een grote wildgroei op openbaar vervoersgebied, maar ook een tijd die gekenmerkt wordt door opkomst en groei van Rotterdams gemeentelijke vervoersinstelling, de R. E. T.
Wallast beschrijft deze geschiedenis(sen) uiterst gedokumenteerd. Als leek op dit terrein kan men zich nauwelijks groter zorgvuldigheid voorstellen en voor liefhebbers moet dit boek dan ook een welhaast encyclopedische waarde hebben.
Dat bij een dergelijke aanpak niet altijd te ontkomen valt aan een soms wat droge en in herhalingen vervallende opsomming van feiten en gegevens, moet men voor lief nemen.
Wil een dergelijk boek kompleet zijn, dan moeten type- en merkaanduiding van het materiaal waarmee gereden werd opgegeven worden, terwijl ook nauwkeurige routebeschrijvingen en zelfs de duur van vergunningen of perioden dat een bepaald trajekt gereden werd tot de onontbeerlijke gegevens behoren.
Toch weet de auteur, met name wanneer het gaat over de wat ongeordende begintijd van het busvervoer de sfeer ult die eerste jaren aardig aan te geven. Anekdotes als die van de buschauffeur die stopt om tweehonderd meter verder aan een stalletje rustig enige haringen te verorberen, de passagiers latend voor wat ze zijn, geven daar een goed beeld van.
Daarnaast zijn het vooral de illustraties die het boek - en niet alleen voor de liefhebbers! - zo aantrekkelijk maken. Vanaf de eerste bussen op massieve banden en met een 'open bok' via de aandoenlijke T-Fordjes tot aan de fraai gestroomlijnde bussen van de dertiger jaren en het naoorlogse materiaal wordt een prachtig panorama geboden.
Wat betreft Schiedam geeft het boek zoveel informatie, dat hieruit maar beknopt geciteerd kan worden.
Aan de AMOVAM (Algemene Motor-Omnibus en Vrachtauto Mij.) uit Den Haag komt in ieder geval de eer toe de eerste busverbinding met Schiedam onderhouden te hebben. Deze in 1920/'21 gestarte dienst liep van het Willemsplein in Rotterdam via de Westzeedijk en de Keile Haven over de Hooge Boomen (het tegenwoordige Marconiplein) naar de Broersvest en werd gereden met dubbeldekkers met open bovendek en achterbalkon. In 1922 al werd de exploitatie opgeheven.
Aan opvolgers echter geen gebrek. In 1923 reden er maar liefst zes diensten, terwijl er bovendien nog de tramverbinding van de R.E.T.(M.) was en de Vlaardingse en Maassluise bussen ook Schiedamse passagiers vervoerden.
Overigens hielden de meeste van die ondernemingen het niet lang vol en was het min of meer een komen en gaan van exploitanten die een graantje wilden meepikken.
Een van de langer standhoudende bedrijven was het busbedrijf van C. Th. van de Ende (N.V. v. d. Ende's Autobusmij.) uit de Westfrankelandsestraat. Vanaf 1923 tot 1941 onderhield deze maatschappij een busdienst tussen Rotterdam en Schiedam, aanvankelijk vertrekkend van de Kralingse Plaslaan, later van de Coolsingel. Laatste eindhalte in Schiedam was het Frans Halsplein. Mede door de oorlogsomstandigheden werd deze laatste concurrent van de R.E.T. uitgeschakeld. Na de oorlog zou de R.E.T. de enige zijn die het stadsvervoer per bus regelde, iets waarmee in 1931 al begonnen werd door de instelling van de lijn K (Station Rembrandtplein), Lijn L (Rembrandtplein-Rozenburgerplein) en lijn M (Rozenburgerplein-Station).
Cees van der Geer
| > Startpagina > Historische Vereniging Schiedam > Het tijdschrift Scyedam > Overzicht van de opgenomen artikelen uit het blad 'Scyedam' |